ویژگی های شخصیتی نقشی اساسی در کیفیت روابط بین فردی و زندگی خانوادگی دارند. این پژوهش به بررسی تحول اختلال شخصیت اجتنابی از کودکی تا بزرگسالی و آسیب شناسی تعاملات زناشویی افراد دارای اختلال شخصیت اجتنابی از نگاه همسران آنها پرداخت. بدین منظور با مطالعه منابع مرتبط با موضوع نحوه شکل گیری این اختلال بررسی شد و سپس با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 9 نفر از همسران افراد اجتنابی که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، ویژگی های شخصیتی این افراد در تعاملات زناشویی بررسی شد. در تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها، 14 ویژگی مردان اجتنابی به دست آمد که عبارت بودند از کناره گیری، بینش بدون تعمق، خودحقیرپنداری، جمع هراسی، کم تحرکی بیانی، خانه های سرد احساسی، انفعال رفتاری، انفعال جنسی، تغییرگریزی، خودمحوری، فرسودگی زناشویی، کمال گرایی جبری، منفعل - پرخاشگر و ظاهر اجتماع پسند. ویژگی های شخصیتی افراد اجتنابی از یک سو منجر به آسیب رسیدن به خود آنها و از سوی دیگر موجب شکل گیری تعاملاتی سرد در روابط بین فردی و خانوادگی شان می شود. می توان نتیجه گیری کرد که شناسایی مراحل تحول این اختلال و پیشگیری از شکل گیری آن در کودکان موجب ارتقاء کیفیت روابط بین فردی و خانوادگی افراد خواهد شد.

1زمینه و هدف: بیماران مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی برای کسب امنیت به سختی از رفتارهای اجتنابی خود دست می کشند و منفعل هستند، بنابراین می توان چالش زیادی در درمان ایجاد کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی اسکما تراپی مبتنی بر ذهنیت و سینمادرمانی در درمان افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع تک آزمودنی با طرح خط پایه چندگانه و پیگیری سه ماهه است. جامعه آماری شامل کلیه افراد 20 تا 35 ساله بودند که در بازه زمانی 01/11/1399 تا 15/04/1400 به مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی آرمانا در شهر تهران مراجعه کرده بودند. روش نمونه گیری هدفمند بود، به این صورت که 4 نفر از مراجعه کنندگان با تشخیص روانپزشکی اختلال شخصیت اجتنابی که با استفاده از پرسشنامه چندمحوری بالینی میلون و مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلالات شخصیت، انتخاب شدند، در فرایند درمان قرار گرفتند. شرکت کنندگان در موقعیت های خط پایه، مداخله و دوره سه ماهه پیگیری به پرسشنامه میلون پاسخ دادند. مداخله درمانی در 34 جلسه 60 دقیقه ای برگزار شد. برای تحلیل داده ها از روش ترسیم نمودار، درصد بهبودی و اندازه اثر استفاده شد. یافته ها: پیگیری سه ماهه نشان داد که نمرات شرکت کنندگان در اختلال شخصیت اجتنابی نسبت به خط پایه کاهش داشت. همچنین اندازه اثر به دست آمده به ترتیب برابر 41/2-، 59/2- ،55/7- و 31/3-، بیانگر نقش مؤثر روش درمانی در کاهش علائم اختلال شخصیت اجتنابی است (05/0P<). نتیجه گیری: ترکیب اسکما تراپی متمرکز بر ذهنیت و سینمادرمانی در کاهش علائم اختلال شخصیت اجتنابی موثر می باشد.

مقدمه: روابط بین فردی و عواطف از جمله عوامل تاثیرگذار بر سلامت روان می باشند و می توانند نقش مهمی در شکل گیری یا تداوم ویژگی های شخصیتی ناسازگارانه ایفا کنند. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه کیفیت دوستی و سبک های تنظیم عواطف با نشانگان اختلال شخصیت های وسواسی، اجتنابی و وابسته بود. روش: بدین منظور 400 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه الزهرا با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های غربالگری آزمون بین المللی اختلال شخصیت (لورانگر، 1997)، دوستی-عدم دوستی (ریسمن و بلینگهام، 1989) و سبک عاطفی (هافمن و کاشدان، 2010) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که هر سه اختلال با نمره کل کیفیت دوستی و مولفه سازگاری تنظیم عواطف رابطه منفی معناداری دارند. نتایج: همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مولفه های متغیرهای کیفیت دوستی و تنظیم عواطف نقش معنی داری در پیش بینی نشانگان اختلال شخصیت دارند. به طور مشترک هر سه اختلال با بعد بیگانگی متغیر کیفیت دوستی رابطه منفی معنادار و با بعد پنهان کردن متغیر سبک عاطفی رابطه مثبت معنادار داشتند. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی، افراد دارای نشانگان اختلال شخصیت وسواس، اجتنابی و وابسته در ابعاد مختلف دوستی کیفیت پایینی دارند و از سبک های ناسازگارانه برای تنظیم عواطف خود استفاده می کنند.

مقدمه: ویژگی های شخصیتی زوجین، نقش اساسی در تعاملات زناشویی ایفا می کند. در خانواده هایی که مرد فردی اجتنابی است، به دلیل نقش مؤثر او در روابط زناشویی و خانوادگی، تعاملات سرد و بی روحی در خانواده حاکم می شود. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های شخصیتی مرتبط با تعاملات زناشویی مردان اجتنابی از دیدگاه متخصصان خانواده بود. روش: مطالعه کیفی حاضر با رویکرد تحلیل تماتیک صورت گرفت. نمونه گیری به روش هدفمند و مصاحبه ها به صورت نیمه ساختار یافته تا حد اشباع اطلاعات با هشت نفر از متخصصان خانواده انجام شد. سپس، اطلاعات به دست آمده به شیوه تحلیل تماتیک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در تجزیه و تحلیل داده ها، دو طبقه اصلی «ویژگی های خودشکن» و «ویژگی های دیگرشکن» به دست آمد. ویژگی های خودشکن شامل «فرسودگی زناشویی»، «کناره گیری»، «خود حقیرپنداری»، «جمع هراسی» و «دوسوگرایی» و ویژگی های دیگرشکن شامل «کمال گرایی جبری»، «خودمحوری ناسازگارانه»، «خانه های سرد احساسی»، «تغییرگریزی»، «ظاهر اجتماع پسند»، «انفعال جنسی»، «منفعل-مهاجم»، «تنگ نظری مالی» و «کم تحرکی بیانی» بود. نتیجه گیری: ویژگی های شخصیتی خودشکن و دیگرشکن افراد اجتنابی، از یک سو منجر به آسیب رسیدن به خود آن ها و از سوی دیگر، موجب شکل گیری تعاملاتی سرد در روابط زناشویی می گردد که نارضایتی زناشویی آن ها و همسرانشان و کاهش کیفیت زناشویی، از پیامدهای آن است. در نتیجه، شناسایی این ویژگی ها منجر به شکل گیری راهکارهای نوین در جهت تعدیل و مدیریت این ویژگی ها و متعاقب آن بهبود تعاملات و افزایش کیفیت زناشویی خواهد شد.

پیش زمینه و هدف: به دلیل گستردگی مشکلات ایجادشده توسط اختلالات شخصیت در زندگی فردی و خانوادگی، شناخت عوامل زمینه ساز آن ها، باعث فهم دقیق تر و شناخت عوامل پیشگیرانه و یاری رسان در زمینه درمان آن ها می شود و از آنجا که اختلالات شخصیت در طول عمر تمام وجوه روابط بین فردی شخص را تحت تاثیر قرار می دهد، بنابراین هدف پژوهش حاضر پیش بینی اختلالات شخصیت خوشه سی بر اساس سیستم های مغزی - رفتاری هست.مواد و روش کار: پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه تبریز (1392) بودند که 300 نفر به عنوان نمونه پژوهش و به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و با پرسشنامه بالینی چند محوری میلون-3 و مقیاس سیستم فعال ساز - بازداری رفتاری ارزیابی شدند. داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون همزمان تحلیل شد.یافته ها: فقط سیستم بازداری رفتاری برای پیش بینی اختلال شخصیت اجتنابی و وابسته معنادار می باشند اما هیچ کدام از سیستم های بازداری و فعال ساز رفتاری پیش بینی کننده معناداری برای اختلال شخصیت وسواسی - جبری نبود.نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر می تواند راهگشای متخصصان در فهم دقیق اختلال های شخصیت، استفاده از روش های مناسب برای پیش بینی احتمال بروز بیماری، پیشگیری و گسترش روش های درمانی کمک کننده باشد.

مقدمه: مطالعات اختلال شخصیت اجتنابی را اختلالی نسبتا شایع در بین اختلالات شخصیت گزارش می کند که همبودی زیادی با سایر اختلالات محور یک و دو دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی طرحواره درمانی و سینما درمانی در بهبود طرحواره های ناسازگار و بعد مزاج اجتناب از آسیب در مبتلایان به اختلال شخصیت اجتنابی انجام شد. روش: روش این پژوهش یک طرح نیمه آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه بود. از میان مراجعه کنندگان 18 الی 35 سال به کلینیک روانشناختی آرمانا در شهر تهران، در سال 1400، 4 نفر به روش نمونه گیری هدفمند با تشخیص روانپزشک و مقیاس مصاحبه بالینی نیمه ساختاریافته برای اختلالات شخصیت انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه طرحواره یانگ و پرسشنامه سرشت و منش کلونینجر بود. برنامه درمانی طی 34 جلسه هفتگی 60 دقیقه ای اجرا و مرحله پیگیری به مدت سه ماه بعد از پایان درمان انجام شد. برای تحلیل داده ها از ترسیم نمودار و شاخص های معناداری بالینی استفاده شد. یافته ها: نمرات آزمودنی ها در طرحواره ها، در پایان درمان نسبت به خط پایه سیر نزولی و درصد بهبودی اندک (49-25 درصد)، همچنین در متغیر مزاج اجتناب از آسیب، نمرات نسبت به خط پایه سیر نزولی و درصد بهبودی کمتر از 25 درصد بود. نمرات شاخص های معناداری بالینی (1/96≤, RCI) در هر دو متغیر حاکی از نقش موثر روش درمانی بود. نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش حاضر طرحواره درمانی و سینما درمانی در درمان طرحواره های ناسازگار مبتلایان به اختلال شخصیت اجتنابی موثر بود؛ بنابراین، پیشنهاد می شود این برنامه درمانی در بهبود طرحواره های ناسازگار مبتلایان به اختلال شخصیت اجتنابی استفاده شود.

هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی ویژگی های شخصیتی که می تواند تاثیر نامطلوبی بر عملکرد، سطح سلامت فرد، بروز اختلال هراس و سیر و پیش آگهی آن داشته باشد، انجام گردیده است. روش: 51 نفر از افراد مبتلا به اختلال هراس با 51 نفر افراد بهنجار به کمک فرم تجدید نظر شده آزمون شخصیتی نئو (NEOPI-R) مورد مقایسه قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که افراد مبتلا به اختلال هراس استعداد بیشتری برای تجربه اضطراب، غم خشم، احساس گناه و آسیب پذیری از استرس دارند، کمتر برونگرا هستند ولی به خوبی افراد بهنجار توانایی کنترل تکانه های خود را دارند. این افراد بیشتر دوست دارند زندگی باثبات داشته باشند و علاقه ای به تجربه هیجان ندارند. نتیجه: این پژوهش نشان داد که ویژگیهای شخصیتی گروه مبتلا به اختلال هراس با گروه c اختلال شخصیتی، همخوانی بیشتری دارد.